Wat is een kansspel?

Met de op hand zijnde modernisering van de huidige kansspelwetgeving via de nieuwe wet Kansspelen op Afstand (Koa) en de nieuw vormgegeven gereguleerde Nederlandse markt, zijn de kansspelen hot news. Maar wat is een kansspel precies? Valt elk soort gokspelletje onder deze noemer? Zijn strategische casino spellen zoals Blackjack en Poker niet meer behendigheidsspellen? Casinobonusdeals.nl ging voor jou op zoek naar de antwoorden!

De definitie van Kansspel

We beginnen bij het begin en kijken hoe een kansspel wordt beschreven in de huidige wet op de kansspelen. De definitie die daar wordt gegeven is: “behoudens het in Titel Va van deze wet bepaalde is het verboden gelegenheid te geven om mede te dingen naar prijzen of premies, indien de aanwijzing der winnaars geschiedt door enige kansbepaling waarop de deelnemers in het algemeen geen overwegende invloed kunnen uitoefenen, tenzij daarvoor ingevolge deze wet vergunning is verleend.”  Deze wet stamt uit het jaar 1964 en laat anno 2021 een hoop ‘ruimte voor interpretatie voor deze wettelijke definitie’ volgens de kansspelautoriteit. Met andere woorden: er zijn sinds 1964 veel nieuwe (online en offline) spelvormen bijgekomen die wellicht niet aan alle eisen van deze oude wet voldoen om als kansspel bestempeld te worden, maar die dat wellicht wel zijn.

Soorten Kansspelen

Om het allemaal nog wat ingewikkelder te maken zijn er verschillende soorten kansspelen: kansspelen waarvoor wel een vergunning moet worden verkregen en kansspelen waarvoor dat niet hoeft. Kansspelen waarvoor dat niet hoeft worden kleine kansspelen genoemd en hieronder vallen bijvoorbeeld:  rad van fortuin, bingo in besloten kring of een promotioneel kansspel, bijvoorbeeld een Like&Win-actie op Facebook. Voor “grote” kansspelen is wel een vergunning nodig en het is aan de Ksa om te bepalen in welke categorie een (nieuw) spel valt.

Beoordeling door Kansspelautoriteit

Om toezicht te kunnen houden en om illegale gokactiviteiten te kunnen bestrijden moest de kansspelautoriteit een manier bedenken om het moderne spelaanbod, bijvoorbeeld online casino, te definiëren. Dus: is het een kansspel of niet?  Ze stelden hiervoor de leidraad beoordeling kansspelen op. Hierin wordt stap voor stap uitgelegd hoe de Ksa elke nieuwe spelvorm toetst om te bepalen of er toezicht op gehouden moet worden ja of nee. De Ksa doorloopt daarbij 2 belangrijke stappen:

1. Risicoanalyse

Met andere woorden: op welke schaal zal het spel gespeeld worden en kan het in de loop van de tijd schade toebrengen aan leden van de samenleving in een vorm die de Ksa juist probeert te bestrijden? Denk aan: gokverslaving of illegaliteit en criminaliteit. De Ksa kijkt hierbij onder andere of het spel voor geld wordt gespeeld en of het publiekelijk wordt aangeboden of niet. Als wordt bevonden dat het spel belangrijk genoeg is en dat het eventueel een risico kan vormen, dan gaat het beoordelingsproces door naar de tweede stap.

• Toetsing

In deze fase van het proces wordt beoordeeld of de Kansspelautoriteit bevoegd is toezicht te houden op de specifieke nieuwe spelvorm. Hier wordt bepaald of het spel voldoet aan de wettelijke definitie van een kansspel aan de hand van 3 criteria:

a. de toepasselijkheid van artikel 1 van de Wok en/of andere regelgeving;

b. de aanwezigheid van een prijs of premie;

c. de mate van invloed van de deelnemers op de aanwijzing der winnaars.

Aangezien het woord “prijs” in de Wok niet verder wordt gedefinieerd moest de Ksa dat zelf bepalen. Dat gebeurde aan de hand van definities in het woordenboek, de Belastingdienst en andere landen. Een prijs is “een speluitkomst van economische waarde. Dat is het geval als de prijs verhandelbaar is”. Dit is niet noodzakelijk alleen maar geld. Een prijs in natura die eventueel ook gebruikt kan worden om iets te “betalen” valt ook onder deze noemer.

Kansspel of behendigheidsspel?

Het derde beoordelingscriterium is een belangrijke en is van toepassing op de zin “indien de aanwijzing der winnaars geschiedt door enige kansbepaling waarop de deelnemers in het algemeen geen overwegende invloed kunnen uitoefenen” uit de Wok. Hierover bestaat nogal wat discussie en dan vooral op het gebied van Poker. Pokerspelers beweerden dat poker toch echt en behendigheidsspel is terwijl de autoriteiten vinden dat het een kansspel betrof. Voor beide is wat te zeggen, immers: je bent bij poker afhankelijk van het geluk wat betreft de kaarten die je krijgt uitgedeeld maar strategisch inzicht en vaardigheden kunnen je, ondanks de kaarten die je uitgedeeld hebt gekregen, naar de overwinning helpen. In 1998 eindigde deze zaak bij de hoge raad die bepaalde dat poker een kansspel is en dus onder de Wok valt. 

Wet Koa

Interessant genoeg is de wettelijke definitie van de term kansspel niet aangepast of verfijnd in de aanloop naar de nieuwe wet. In het Besluit kansspelen op afstand, gepubliceerd op 26 Januari 2021 wordt een kansspel gedefinieerd als: een gelegenheid als bedoeld in artikel 1, eerste lid, onder a, van de wet; en verwijst dus weer naar het artikel dat we al citeerden in het begin van dit artikel. Aan de hand van de bovenstaande criteria en leidraad opgesteld door de Ksa zal dus, ook onder de nieuwe Wet Koa elk nieuwe spel of spelvorm moeten worden beoordeeld.

Lees meer over soorten kansspelen.